Un revista-laboratorio dedicá na poesía, proza, ciencia, arte, música, historia, política na papiamentu
El amor, madre, a la patria
No es el amor ridículo a la tierra
Ni a la hierba que pisan nuestras plantas.
Es el odio invencible a quien la oprime.
Es el rencor eterno a quien la ataca.

Jose Martí

10/14/2007

Tocante Lenguahe

«Laga nós mira quico ta sosodé cu palabra», Chuan-Tzu di, parodiando lógiconan y dialécticonan. «mí no sa cua di nán ta den relashón directo cu e realidad qu nán ta pretendé nombra y cua no tá. Si algún di nán lo tábata y otro nò, y tur dos lo tábata den relashón cu otro, nós lo por concluí antó qu lo no por distinguí nán for di otro. A título di prueba, lo mí bisa algún di e palábranan ey: si tábatin un principio, tábatin un tempu promé qu e principio di principio; en consecuencia, tábatin un tempu promé qu e tempu promé qu e principio di principio, na su turno… Si tin tá, tin no tá; si tábatin un tempu promé qu tá tábata bira no tá, tambe tábatin un tempu promé qu tempu promé qu no tá tábata cuminsá tá tá… Lo mí por a continuá di e manera aquí, ora ni siquiera mí sa sigur-sigur si tá tá loque e tá y no tá loque e no tá. ¿Si tá lo tábata loque e no tá y no tá lo tábata loque realmente e tá?... M’a papia, ma mí no sa si loque m’a bisa tin algún nificashón o si e ta carecé por completo di sentido.

Nada di loque ta existí bou di suela tá mas grandi qu e ilu di un spenicoc; nada mas chiquitu qu ceru Tai; nada ta biba mas tempu qu un mucha den bruqui morto, nada ta biba menos aña qu Pen-Tse.[1] Shelu cu tera a nace ora ami a nace; e diesmil cosnan qu ta componé realidad, y ami entre nán, tá un solo cos.Tur esaqui dialécticonan a demostrá. Pero, si solamente lo a existí un cos so, lo no tábatin lenguahe pa bisé, pasobra pa un hende afirmá qu tur loque ta existí tá un solo cos tá necesario un lenguahe pa declaré. Asina, e único cos ey y palábranan qu ta declaré y mi palábranan qu ta ninga nán, ya ta haci tres cos. Di e manera aquí nós lo por a continuá te llega na e punto caminda un matemático — pa no papia di un persona común y coriente manera ami — lo tábatin dificultad di sigui nós.»

Chuan-Tzu


© 2007 Papiamentu Bibu


[1] Metusalèm chinés. Ta bisa esaqui di un persona mashá bieu. Den Beibel e personahe aquí ta figura como táwela di Noa y supuestamente lo a biba 969 aña.

No hay comentarios: