Un revista-laboratorio dedicá na poesía, proza, ciencia, arte, música, historia, política na papiamentu
El amor, madre, a la patria
No es el amor ridículo a la tierra
Ni a la hierba que pisan nuestras plantas.
Es el odio invencible a quien la oprime.
Es el rencor eterno a quien la ataca.

Jose Martí

12/02/2009

Un Pacto cu Libertad


A llega e ora di tuma posishón. A llega e ora di definí posishón. ¿Na cua banda nós tá pará? Neutralidad tá complicidad. Neutralidad tá traishón.

A llega e ora di cera un pacto. Tá ora di e pacto di independencia.

E pacto ta bisa qu tur qu tá na fabor di independencia, tin e obligashón sagrado y incondishonal di apoyá y protehá e proceso histórico qu nós tá adén.

E proceso histórico na e momento aquí tin un líder. E líder tin un nòmber. Tá e momento di laga un banda tur futilidad, tur mezquindad, tur traba, tur cos chiquitu, tur pero, tur pasobra, tur paquico, tur duda. Ta e momento di laga un banda tur interés personal, tur agènda particular, tur envidia.

Nós ta cita:

«Grandesa di un pueblo tá den relashón directo cu grandesa di su strategia, di su soño, di su vishón largu. Solamente un pueblo grandi tá capás di acshonan trascendente, di funda mundu.»

«E colonisadó sa esey, y ta basa su dominashón riba bista còrticu di e pueblo sometí: Ta limit’é na inmediatismo individual, na recompensa rápido, na wiriwiri, na solushón egoísta, na traishón, na particularidad, na soborno, na chantahe. Nán ta purba qu lucha pa sobrebibencia, pa subsistí den e teríbel situashón di opreshón, di miseria, tá e centro di bida. Nán ta castr’é di tur buelo altu, di tur soño. Asina ta condená e pueblo ignorante na sclabitud perpetuo.»

Ora e prócer y mártir sürnám Anton de Kom a scirbi, y nós ta parafraseá, «Nós, e catíbunan di Antilla», e no tábata quièr men sclabitud físico, catibu na cadena, sino e catibu den pensamentu, den soño y den acshón, e persona desarticulá, desubicá, inerme, letárgico qu no tin fin di pone un fin na su condishón di sclabitud mental y spiritual.

Solo un pueblo consciente tá capás di quibra cu e cadénanan di sclabitud y comprondé qu libertad tá e único condishón qu lo hib’é na felicidad y normalidad. Su strategia tá libertad, libertad, libertad.

Bolívar di: «Un pueblo ignorante tá instrumento di su propio destrucshón.»

Libertad tá e raís fundamental di nos lucha. Libertad tá e strategia fundamental di nos lucha. E raís aquí nós tin qu busca, soña, deseá di enter nos curasón y enter nos alma y finalmente logra.

Martí di: «Na raís ta bai e hende berdadero. Radical no tá mas qu esey: esún qu ta bai na raís. No por llama radical es qu no ta mira cos den su fondo.»


¿Y cua tá e fondo final?

Esún qu a ocupá tera ilegalmente, no tin ningún di derecho di papia. No tin ningún derecho qu por hustificá makamba su ocupashón colonial racista. Lo único qu a queda makamba tá e obligashón di desocupá nos cas, hala quita y paga pa cuátershen aña di ocupashón colonial racista. Esaqui tá e fondo final. Tur sobrá discushón riba tratado y derecho internashonal tá pèrdèmentu di tempu, tempu balioso.

Esún qu ta busca perfecshón den e proceso, esún qu ta busca perfecshón den esnán qu ta carga e proceso, esún qu ta busca perfecshón den líder di e proceso, ta cumpli cu e meta di tur tempu di makamba: dividí e goberná. Esún qu ta busca perfecshón ta cumpli cu loque artículo 3 di Resolushón 1514 ta advertí contra je. Nós ta parafraseá: «E supuesto falta di preparashón den orden político, económico, social o educativo no por sirbi nunca como pretexto para retrasá independencia.»

Cu chantahe, manipulashón, soborno, teror y traishón, manera sémper makamba a haci a través di cuátershen aña, tá purbando di anexá teritorio antillano y profundisá, mas aínda, nan gara colonial racista di tur tempu.

Sin embargo, a pesar di tur cos, resistencia contra makamba tá creciendo. E tá creciendo na e altúranan qu a sa di propiná colonialismo makamba un derota den e referéndum di mei 2009. E tá creciendo na e altúranan qu ya independencia no tá palabra malu, ya independencia a sali for di clandestinidad.

Independencia tá In. Independencia tá Cool. Independencia tá Sexy.

E movementu independentista tá creciendo. No por wanta e ola mas.

Tempu tá priñá di e supremo deseo di libertad. Nós tá su vrumu.

Laga nós cera un pacto cu libertad, incondishonalmente. Asina libertad por nace felismente.

Independencia awó, no aworó.

Nós lo triunfá.

Papiamentu Bibu



E bitácora aquí tá abrí pa reacshón. Tur reacshón tá someté na moderashón y solamente lo sali publicá si e «bitacorístanan» ta haña qu ta trata di un reacshón constructivo (no necesariamente mester tá di acuerdo cu nós).

No hay comentarios: