Un revista-laboratorio dedicá na poesía, proza, ciencia, arte, música, historia, política na papiamentu
El amor, madre, a la patria
No es el amor ridículo a la tierra
Ni a la hierba que pisan nuestras plantas.
Es el odio invencible a quien la oprime.
Es el rencor eterno a quien la ataca.

Jose Martí

5/29/2010

¿ANTÓ?

E elecshonan na Sürnám ta marca un paso importante den un proceso largu di independencia y soberanía. Si acaso tábatin duda qu na ora di independencia tur cos tá cla, anto Sürnám tá un ehèmpel mas qu tá un caminda largu.

Recientemente Venezuela e celebrá doshen aña di independencia. Apenas 11 aña pasá, 189 aña después di su independencia formal, cu comienso di revolushón bolivariano, Venezuela tá construyendo su berdadero independencia y soberanía. Por fin.

Independencia tá nificá e principio di un cambio. ¿Cua cambio? Un cambio pa un curso propio. E ta nificá desconstrucshón di un mundu colonial feudal corupto, corumpí y inhustu y construí un sociedad hustu y humano. E meta tá pa llega na un mayó suma di felicidad posíbel. Un sociedad colonial feudal basá riba rassismo makkkamba y apartheid, tá FUNDAMENTALMENTE contrali na e meta aquí. E carácter principal di un sociedad colonial, tá su desigualdad basá riba rassismo makkkamba.

Independencia tá na promé lugá descontrucshón di un mundu di mentira, SUSTITUYENDO mentira pa BÈRDAD. Mentíranan qu pa cuátershen aña tá bisando nós qu nós cas tá numa un pida baranca insignificante, qu nós no ta sirbi, qu nós mes no por, qu nós sin makkkamba no ta nada, no tin ningún balor. O manera un ignorante recientemente den Amigoe a scirbi qu Makkkambalandia tá mama. ¿Con antó e supuesto mama makkkamba por a SECUESTRÁ su yu, DEPORTÁ su yu, SCLAVISÁ su yu y finalmente ASESINÁ su yu?

Ocupashón makkkamba, colonialismo makkkamba tá un sistema feudal parasitario den cua continuamente ta explotá lo mihó di nós: nos teritorio, nos lamán, nos hafnan, nos recúrsonan natural, y finalmente nós mes como recurso humano pa BENEFICIO ECONÓMICO Y FINANCIERO MAKKKAMBA.

Por lo tanto ora makkkamba papia di bon gobernashón, deréchonan humano etc, TÁ MENTIRA y tá FUNDAMENTALMENTE un contradicshón. Husticia, igualdad etc, etc. pa naturalesa di dominio colonial no tá bai huntu cu, no tá compatíbel cu colonialismo rassista y apartheid makkkamba. colonialismo makkkamba, rassismo makkkamba , apartheid makkkamba TÁ INHUSTICIA!

¡STATÜT TÁ DOMINIO COLONIAL RASSISTA MAKKKAMBA! POR LO TANTO, STATÜT TÁ DESIGUALDAD! STATÜT TÁ INHUSTICIA!

Sin independencia nada tá posíbel. Cu independencia, en principio, tur cos tá posíbel. Independencia tá e principio di cambio.

Solamente independiente Sürnám por a dicidí scohe otro rumbo. Tá un mensahe cla y raspá: tá bo asuntu si bó gusta o lague gusta. NÓS TA DICIDÍ.

Sürnám, mas aínda qu Antilla, sémper geográficamente, culturalmente, idiomáticamente y políticamente tábata aislá for di continente caribo-latinoamericano. ¿Ehèmpel? Caminda nos idioma papiamentu a queda impregná y fertilisá pa palábranan di p.e. e idiómanan latino spañó y portugués, sranán no a conocé e influencia fundamental aquí.

Na 1975 Sürnám ta logra ranca quita for di e gáranan colonial raSSista maKKKamba. Nos 30 di mei 1969 a hunga un papel importante den e proceso di concientisashón qu a conducí na independencia di Sürnám (si nán por rebeldiá, ¿quico ta para pa nós?). Trinta aña después Sürnám ta scohe soberanamente e independientemente pa un coriente político qu ta nificá mas aínda un distanciamentu for di Makkkambalandia. Tábata ora. Cu pasenshi ta canta gloria.

E elecshonan na Sürnám tá un mensahe cla:

1. No méster di aprobashón makkkamba pa dicidí quen ta queda elihí. E resultado tá un contesta contundente y cla den direcshón makkkamba. Solamente posíbel cu Independencia.

2. Un orientashón mas aínda dirigí riba Sürnám su región directo latinoamericano y caribe. Solamente posíbel cu Independencia.

3. Un distanciamentu sicológico palpábel di tur loque makkkamba y colonialismo makkkamba ta representá. Solamente posíbel cu Independencia.

Ya e makkkamba Verhagen (miníster di relashonan exterior) a bisa qu Bouterse como presidente no tá bonbiní. ¿ANTÓ?

E mesún makkkamba aquí tambe a bisa qu ta respetá e resultado electoral pero qu NO POR LUBIDÁ PASADO.

E makkkamba sinbèrgüensa aquí ta cai di un contradicshón pa otro. E ta respetá resultado, pero Bouterse no tá bonbiní. Por lo tanto e NO TA RESPETÁ resultado di e elecshonan.

E makkkamba sinbèrgüensa aquí ta bisa qu no por lubidá pasado, pero continuamente makkkamba ta bisa qu nan pasado colonial TÁ PASADO. Nán ta haci tur lo posíbel pa lubidá nan pasado colonial rassista genocida. Y mientras tantu nán tá ocupando nos cas, YA CUÁTERSHEN AÑA, PASADO NO TÁ PASADO, SINO MAS ACTUAL QU NUNCA.

Verhagen como miembro di gobièrnu makkkamba vasallo y socio di Merca tá participando activamente den e guéranan colonial genocida na Afganistán, Iraq, Paquistán, Yemen, Somalia, Colombia. Verhagen como representante makkkamba tá culpábel y cómplice den e guéranan genocida na mundu. Por lo tanto Verhagen tá un criminal di guera.

Makkkamba ta carecé di calque autoridad moral y ético. Asina símpel.
Por lo tanto e supuesto veredicto di Verhagen –qu Desi Bouterse no tá bonbiní– tin un contesta so: ¿ANTO?

Di nos parti e cámbionan na Sürnám, pa cuminsá, méster conducí na algún decishón di carácter sumamente urgente.

1. Frena e migrashón di makkkamba pa Sürnám. Si no frené, e creciente colonia makkkamba den futuro lo percurá pa problema. APARTHEID Y RASSISMO MAKKKAMBA TÁ GENÉTICO.

2. Inmediatamente para tur supuesto cooperashón militar entre Sürnám y Makkkambalandia. Nós ta referí específicamente na e comándonan makkkamba qu tá entrená den jungla sürnám. No por pèrmití bo enemigu histórico y visceral den bo curá.

3. Acelerashón y profundisashón di integrashón cu Latinoamerica y Caribe. Riba e tereno aquí e gobièrnunan di Venetiaan a haci basta bon trabóu. Tá di spera qu lo acelerá e procésonan di integrashón.

Independiente y soberano sémper nós lo triunfá.


Papiamentu Bibu



E bitácora aquí tá abrí pa reacshón. Tur reacshón tá someté na moderashón y solamente lo sali publicá si e «bitacorístanan» ta haña qu ta trata di un reacshón constructivo (no necesariamente mester tá di acuerdo cu nós).

5/23/2010

Nótanan di Prensa: ¿Husticia o reglamentu di cuenta?

Diasabra a sali un noticia qu entre otro tres matutino a publicá. Ta trata di e entrádanan hudicial qu en particular efectívonan makkkamba a tene na Boneiru y Còrçáo. E entrádanan hudicial supuestamente tá relashoná cu Booi y Elhage di Boneiru. A tene entrada na e oficínanan di Price Waterhouse Coopers y Caribbean Accounting Services. Tambe a tene un entrada hudicial na cas di un di e director-partnernan di PWC-CAS, de Windt, quende tá un di e miémbronan di Comishón di Supervishón Financiero.

Nós ta referí na e tres corantnan qu nós ta cumpra tur maínta: Extra, Último y Antilliaans Dagblad.

Extra y AD tá prácticamente idéntico den nan relato. Tá evidente qu ta trata di un mero transcripshón di un comunicado di prensa di probablemente Ministerio Público. O sea, e frase «Van een onzer verslaggevers» manera tá pará den Antilliaans Dagblad, tá un mentira.

Nós atenshón ta bai pa e artículo di Último qu a trata di duna mas profundidad y relieve na e noticia menshoná.

Un remarque preliminar: Esún qu a scirbi e comentario den Último, no gusta acento. Ningún palabra na papiamentu no tin acento. E omishón aquí tá suficiente pa descalificá enter e artículo.

Nós tá cita comienso di e artículo riba p. 2:

«Esun ku planta bientu ta kosecha orkan. Esun ku bende su pueblo, tin di paga tardi of tempran pa su traishon, i ta parse ku e pila di ladronnan ku a usa Boneiru i su pueblo pa hasi nan mes bira millonario, no ta bai tin masha oportunidat pa gosa di nan rikesanan.»

Di dos remarque: autor di e frase aquí, méster bai scol di nobo pa siña construí frase drechi. No ta trata di un periodista.

E frase qu nós a cita, ta bisa tur cos di e nivel di consenshi di e autor.
E persónanan e cuestión qu tá meta di investigashón, Booi y Elhage NO TÁ PAGANDO pa nan traishón pasobra makkkamba tá persigiendo nán. Solamente si Boneiru, independiente y cu su propio sistema hudicial, lo a persiguí Booi y Elhage, nós por papia di paga pa nan traishón.

Den e caso makkkamba aquí nós tá papiando di un sistema colonial feudal arbitrario ilegítimo pa eliminá tur loque ta stroba nán den nan còntròl colonial rassista.

Por lo tanto, ningún hende, ningún colaborador, ningún bendepatria, ningún traidor qu cooperá y yuda makkkamba profundisá nan gáranan colonial rassista riba Antilla (incluyendo Aruba) no tá salbá di áctonan arbitrario y ilegítimo makkkamba. NINGÚN.

Tur hende tá desechábel pa makkkamba. No laga tin ningún duda riba esaqui. Ora bó no tá útil mas, ta eliminabu y ta reemplasabu pa otro mas útil.

Den términonan un poco mas teórico ta llama esaqui EFECTO NORIEGA (relashoná cu Noriega di Panamá). Es decir, ora pa e poder ocupador colonial un persona no ta útil mas o e tá birando un problema, ta eliminá e persona en cuestión.

Ta nificá qu e frase di Último tá totalmente robés. No ta trata di paga pa traishón. No ta trata di un acto di husticia, sino di un acto arbitrario y ilegítimo di represalia y eliminashón di un problema pa e ocupador colonial rassista makkkamba.

Supuestamente na 1939 Roosevelt lo a bisa di e dictador nicaragüense Anastacio Somoza lo siguiente:

«Somoza may be a son of a bitch, but he is our son of a bitch.»

Esey ta conta pa tur e traidornan bendepátrianan qu a bende nos cas cu makkkamba.

Día nós regla cuenta cu nán, nós ta papia di husticia. Tanten nán sirbi interés makkkamba, nán tá e «son of a bitchnan», e MALÍNCHENAN na servicio di interés makkkamba.

Mientras tantu, nán tambe tá nós «son of a bitchnan», pasobra nán no tá nós obhetivo PRINCIPAL, sino MAKKKAMBA.

Cu otro palabra, nós méster tá contra e acshonan makkkamba arbitrario contra nos «son of a bitchnan». E día lo llega qu NÓS lo regla cuenta cu nos mes «son of a bitchnan».

Nós enfoque méster tá sémper dirigí riba makkkamba, e ÚNICO META.
Nós méster tá intransigente.


Papiamentu Bibu


Post Scriptum:
Tene un entrada hudicial den cas di de Windt, director di PWC y miembro di Comishón di Supervishón Financiero tá particularmente remarcábel. ¿Tá un mensahe pa de Windt? ¿Algu a pasa den e comishón? ¿De Windt tal bes no tá cooperando debidamente? Héndenan qu ta operá na e nivel qu de Windt ta operá, no sa laga ningún rastro atrás. Por lo tanto, e entrada den cas, nos cada unu su santuario, no tábata pa haña nada particular tocante e persecushón arbitrario makkkamba contra Booi y Elhage, sino un mensahe cla den direcshón di particularmente de Windt. Y pa extenshón en general tá un mensahe cla den direcshón di nós tur: NINGÚN HENDE TÁ SALBÁ DI ARBITRARIEDAD COLONIAL RASSISTA MAKKKAMBA ora méster defendé interesnan económico-financiero makkkamba.


E bitácora aquí tá abrí pa reacshón. Tur reacshón tá someté na moderashón y solamente lo sali publicá si e «bitacorístanan» ta haña qu ta trata di un reacshón constructivo (no necesariamente mester tá di acuerdo cu nós).

5/22/2010

William Engdahl tocante crisis di Euro




E bitácora aquí tá abrí pa reacshón. Tur reacshón tá someté na moderashón y solamente lo sali publicá si e «bitacorístanan» ta haña qu ta trata di un reacshón constructivo (no necesariamente mester tá di acuerdo cu nós).

5/21/2010

Palabra di Día: Fecha

Proviene de fecho, el participio pasado del verbo facer 'hacer' en español antiguo (fazer en el portugués de hoy). Primero significó no sólo indicación de tiempo de un escrito, sino también de lugar, puesto que una carta se iniciaba con algo así como «fecha en Sevilla, el 22 de junio» o la carta de don Quijote a Dulcinea que decía «fecha en las entrañas de Sierra Morena, a 27 de agosto«. Más adelante, fecha se convirtió en sustantivo con su significado actual.

Fuente: www.elcastellano.org


E bitácora aquí tá abrí pa reacshón. Tur reacshón tá someté na moderashón y solamente lo sali publicá si e «bitacorístanan» ta haña qu ta trata di un reacshón constructivo (no necesariamente mester tá di acuerdo cu nós).