Un revista-laboratorio dedicá na poesía, proza, ciencia, arte, música, historia, política na papiamentu
El amor, madre, a la patria
No es el amor ridículo a la tierra
Ni a la hierba que pisan nuestras plantas.
Es el odio invencible a quien la oprime.
Es el rencor eterno a quien la ataca.

Jose Martí

6/22/2009

Lectura Recomendá

RESOLUCIÓN SOBRE PUERTO RICO DEL COMITÉ DE DESCOLONIZACIÓN DE NACIONES UNIDAS
Resolución de la ONU.

De-dollarization: Dismantling America’s Financial-Military Empire
- by Prof. Michael Hudson - 2009-06-13
The Yekaterinburg Turning Point

A Tale of Two Diverging Economic Worlds
- by F. William Engdahl - 2009-06-10
A deep divide within the global economy is emerging which will have a profound impact on the future of G7 nations

"Full Spectrum Dominance: Totalitarian Democracy in the New World Order:"
Review of F. William Engdahl's book
- by Stephen Lendman - 2009-06-22

El celibato, entre los misterios de la Iglesia

viernes 19 de junio de 2009
La rebelión indígena, firme como hace quinientos años

6/17/2009

Palabra di Día: Terapéutica

Palabra hallada en castellano a partir de 1555, cuando apareció en Dioscórides, de Andrés de Laguna, una obra que trataba de las prescripciones del botánico y farmacólogo griego del siglo I d. de C. Dioscórides.

La palabra terapéutica fue tomada por Laguna del bajo latín therapeutica, -orum (tratados de medicina) y éste del griego therapeutikós (el trabajo del sirviente encargado de cuidar a alguien, derivado de therapein (cuidar). En español, la palabra tuvo siempre un connotación de cuidados médicos y, más recientemente, psicológicos. Si terapéutica es la parte de la medicina que se ocupa del tratamiento de las enfermedades, terapia ―del griego therapeia― es cada una de las técnicas específicas de tratamiento enseñadas por la terapéutica. Terapeuta (del griego therapeutes [siervo]), es el especialista que aplica cada una de esas técnicas.

Fuente: www.elcastellano.org

6/08/2009

Un Victoria Histórico (II)

Después qu Merca a sufri un derota contundente y histórico na e último asamblea general di OEA, diferente persona e remarcá qu a llega un fin na e abyecto y pernicioso doctrina di Monroe. ¿Ta asina? Nós mes no ta quere qu a logra esey completamente. Es decir, tá bèrdad qu diferente país latinoamericano ya no balia ora Merca toca, manera por ehemplo Venezuela, Ecuador, Bolivia. ¿E símpel echo qu tur país latinoamericano a exihí derogá e e resolushón di 1962, y qu a logr’é, tá pone un fin na e notorio doctrina? Pa e doctrina tá morto, su ehecutor mester deré. Qu Merca no a logra imponé su boluntad no ta nificá qu e doctrina no tin balidés mas. Al contrario, Obama a solicitá 320 millón dollar adishonal pa 2010 pa financiá «democracia» na América Latino. E monto adishonal aquí ta superá loque Bush a gasta durante 8 aña. Y cu e cèn aquí ta financiá tur clase di ONG qu ta queda uzá como instrumento pa inherencia y destabilisashón di gobièrnunan caribo-latinoamericano qu no ta balia según compas mericano.

Aunque derogamentu di e resolushón tá den tur sentido di palabra un victoria pa nós, e asuntu qu realmente falta tá eliminashón di e bloqueo económico di Cuba.

Pa diferente motibu Cuba no tin ningún clase di interés di bolbe drenta atrobe OEA.

Na promé lugá pasobra sémper bai OEA tábata y tá un instrumento di dominio y explotashón colonial na beneficio di Merca y su vasállonan macamba y inglés. ¿Paquico sémper nós ta menshoná nán tres huntu? Pasobra nán tres, Merca, Paisnan Abóu y Inglatera ta forma un «hermandad» germano, un germandad a través di 2000 aña di historia. Merca tá e patacabra pa por facilitá penetrashón y dominio colonial. Ma bon, OEA tin un historial macabro di condená e paisnan qu no ta balia na nán amèn, di interferí den paisnan qu no ta haci loque nán quièr. Mientras ta queda quetu ora ta cumbiní nán, manera e gòlpinan di estado contra Jacobo Arbenz na Guatemala na 1954, Velasco Ibarra na Ecuador na 1961, Juan Bosch na República Dominicano na 1963, Joao Goulart na Brasil na 1964, Allende na Chile na 1973, presidente Chávez na Venezuela na 2002 y Aristide na Haití na 2004. Tampoco OEA a condená Merca pa su agreshonan na Nicaragua, Honduras, El Salvador, Panamá, Grenada y diferente asesinato manera Che Guevara, Jorge Eliécer Gaitán, Luis Carlos Galán Sarmiento etc. etc. etc.

Un organisashón cu un historial di complicidad manera OEA na promé lugá no merecé sostén, ni existencia.

Na di dos lugá ta queda pendiente e real asuntu: terminashón di e bloqueo económico qu a costa Cuba asina tantu cèn. Por lo tanto, drenta OEA sin qu a eliminá e bloqueo tá stratégicamente un eror fatal. Drenta promé qu a eliminá e bloqueo ta nificá realmente qu Cuba no tin problema cu e bloqueo.

Na di tres lugá tá na interés di nós qu ta forma un organisashón caribo-latinoamericano sin presencia yanqui, macamba y inglés. Diferente país ta sclama pa pone un fin na e ministerio di colonia y lanta un organisashón di nós, caribe y latinoamericano. Día méster atendé cu mericano, macamba y inglés, ta atendé cu nán den Nashonan Uní. Tin diferente organisashón regional qu por sirbi como matrís di organisashón y cooperashón manera Alba, Mercosur, Unasur, CARICOM. Nós mes ta quere qu un promé paso di integrashón por tá un fushón entre Alba (qu tin país caribe) y CARICOM.

Nós a mustra na diferente ocashón qu macamba tin purá di caba cu e proceso di spat Antilla for di otro y anexá BES na promé instancia, St. Martín na di dos instancia y Aruba y Còrçáo na di tres instancia.

Un di e motíbunan tá qu macamba tá mas qu consciente qu algún día e cámbionan qu tá tumando lugá na América Latino, lo llega nos costa y definitivamente lo pone un fin na nan ocupashón colonial racista di cuátershen aña.

Nós lo bisa qu e cámbionan t’ey caba: 48%-52% a demostrá esey.

Papiamentu Bibu

Rasón ta bisa: Ban busca...

Rasón ta bisa: Ban busca
Bèrdad.
Y curasón: Vanidad.
Ya nós tin bèrdad.
Rasón: ¡Ay, quen t’alcansá
bèrdad!
Curasón: Vanidad.
Bèrdad tá un speransa.
Rasón ta bisa: Bó ta gaña.
Curasón ta contestá:
Esún qu ta gaña t’abo, rasón,
qu n’ ta bisa loque bó ta sinti.
Rasón: Hamás nós por
comprondé otro, curasón.
Curasón: nós lo weta.

Antonio Machado
(© 2009 Papiamentu Bibu)

6/05/2009

Un Victoria Histórico

Pero aqui ta cuminsá un historia nobo. E historia di e renobashón pocopoco di un hòmber, su regenerashón progresivo, di su paso gradual di un bida pa otro, di su ascenshón na un realidad nobo desconocí p’e.

FEDOR DOSTOIEVSKI
For di Crimen y Castigu

31 di yanüari 1962 un organisashón llama Organisashón di Estádonan Americano, OEA, riba preshón mericano tá dicidí expulsá Cuba for di su Organisashón. For di e momento ey mas qu nunca tábata obvio qu OEA a bira un instrumento di manipulashón y dominio colonial di parti di Merca y su vasállonan inglés y macamba. Tantu qu a cuminsá llama OEA «ministerio de colonias».

OEA su política no tábata nada mas qu un consecuencia imperial y pernicioso mas di un doctrina lansá na 1823. En consecuencia di e doctrina aquí, Monroe a declará qu América tá pa americánonan. Monroe su doctrina tábata na su turno consecuencia di mericano su destino manifiesto. Realmente Monroe tábata quièr men «América pa norteamericánonan». Nós, América Latino y Caribe a bira mericano su «traspatio», su «curá patrás».

Loque destino manifiesto, doctrina di Monroe, Roosevelt su corelario y tur otro política di explotashón, dominio, colonialismo y neocolonialismo a nificá, entre otro, Eduardo Galeano a documentá di forma inimitábel. Cu rasón Hugo Chávez a regalá Barack Husein Obama e buqui di Galeano, pa asina e «resucitá» y comprondé loque e germánonan qu ta dominá mundu entre otro a haci y aínda tá haciendo na América Latino.

Pues, recientemente a convocá un asamblea general di OEA qu tábatin como meta principal discutí riba e resolushón infame allá, resolushón di 1962, qu a sancshoná Cuba, y, nós ta cita presidente Manuel Zelaya di Honduras, «pa a proclamá idéanan y princípionan socialista». Zelaya ta sigui: «Nós no por bai for di e asamblea aquí sin drecha e eror ey y e infamia ey, basá riba un resolushón di OEA qu ya tin mas di cuáter década. Riba e pueblo rumán aquí di Cuba a mantené di parti di un di e democrácianan mas fuerte di mundu, Merca, un bloqueo inhustu y inútil. Precisamente pasobra no a logra ningún propósito, pero sí a a demostrá qu ey na poco kilométer for di nos pais na un isla chiquitu, tin un pueblo dispuesto na resistí y haci sacrificio pa su independencia y soberanía.» Finalmente Zelaya ta concluí: «Tá haci di nós cómplice di un resolushón di 62 di expulsá un estado for di OEA simplemente pasobra e tin otro idea, otro pensamentu y otro principio di un diferente democracia.»

Na caminda y durante e asamblea aquí, Merca a trata di condishoná Cuba su reingreso, exigiendo «cambio» riba tereno di democracia y derecho humano.

E compleho mafioso imperial genocida qu mas humano a mata qu calque otro imperio hamás, ta papia di derecho humano.

Finalmente pa aclamashón general e revocá e decishón infame allá di 1962 y a derogá e resolushón. Y cu esaqui, manera e corant digital cubano Granma a formul’é, historia a absolvé Fidel y pueblo cubano.

Tá un promé paso. E siguiente paso tá revocashón mericano di e bloqueo infame y genocida contra pueblo cubano, qu tambe, aunque no a logra haña pueblo cubano na rudilla, sí a causa mashá daño na economía cubano, según cálculo 90.000.000.000 dollar mericano for di día qu a instituí e bloqueo. Un bloqueo qu además tá violá soberanía di tur pais na mundu, e principio di soberano di haci nogoshi qu esún qu bó ta haña qu tá bon. Otro bia mas tocante e asuntu aquí.

E revocashón tá un derota contundente pa imperialismo germano (mericano-macamba-ingles). Falta awor e di dos parti, e bloqueo.

Mañán nós lo comentá Cuba su reacshón y decishón riba e revocashón.

Papiamentu Bibu

6/02/2009

E Enigma qu llama de Jong-Elhage

Notábel tábata ausencia di De Jong-Elhage na caminda pa referéndum.

For di día qu a lanza de Jong-Elhage, después qu PAR mes a demonisá Ijs y a còrta e píanan bou di su stul, a purba crea un figura intachábel, prácticamente mítico, un mama di tur curasoleño. Comparábel cu e reina macamba como figura mítico como capa pa tapa e practica abyecto y pernicioso di colonialismo racista macamba.

No tá sin rasón qu de Jong-Elhage no a participá den e debátenan y discushonan na caminda pa referéndum. No, manera frecuentemente oposishón a alegá, pasobra e no ta dominá e materia, o pasobra e tin miedu. E no a participá pasobra e tá elevá riba sobrá, e tá e «estadista» qu tá riba tur otro hende. Intachábel y inmaculado. Pero mientras e a hunga e papel di «estadista» elevá riba sobrá, sí el a lòs su «cachonan» manera Gomez, Leeflang, Sulvaran y obviamente Jesus-Leito.

Un Gomez por ehemplo no ta bisa nada cu sentido. E tá un experto den cangamentu di saya. Nada mas. Sulvaran tambe. Mescos ta conta pa shon Bibalargu. Esey tá tambe nán funshón, grita duru, inclusive riba tópico y asuntu qu nán no sa nada di je, y asina lanta un cortina di huma laga hende bai pèrdè adén.

Ora ta mishi cu de Jong-Elhage su supuesto integridad, pues e ta superior y elevá, su ataque tá su defensa den forma di indignashón. Demostrando un indignashón pa e echo qu a ataqu’é, generalmente no ta logra changa de Jong-Elhage.

Su otro arma prácticamente impenetrábel ta uzo di e concéptonan «bienestar» y «desarollo». Específicamente bienestar tá su lema. Un lema di concepto vago, inaprensíbel, incategorisábel. Un soño qu nunca tin qu bira realidad, tantén ta mante’ele como soño. Raturatu tá nutri’é qu un que otro logro menor pa «comprobá» pueblo qu «bienestar» tá un realidad y qu e tá na caminda.

Remarcábel tá qu ya nós tin algún aña ta papia di bienestar, sin bai, sin bin. Y e concepto aquí den combinashón cu un aura di intocabilidad, a producí PAR cada bes atrobe tantu beneficio electoral.

Awor a llega e ora pa demostrá qu tur promesa tá realisábel. Oposishón no tin nada di demostrá o cooperá cun’é.

Laga 11/10 cuminsá trahá awor.

Papiamentu Bibu